Quần thể đá chồng Stonehenge tọa lạc ở khu đồng hoang phía tây làng Amusbawn, trên đồng bằng Salisbury miền Nam nước Anh, cách London 137 km về phía tây nam. Chủ thể của trận đá khổng lồ này là một quần thể những cột đá lớn xếp thành một vòng tròn. Mỗi cột đá cao khoảng 4m, rộng khoảng 2m, dày khoảng 1m, nặng khoảng 25 tấn. Trong đó 2 cột đá nặng nhất khoảng 50 tấn. Trên một số cột đá còn có những tảng đá xếp ngang như xà nhà, tạo thành cổng vòm lớn.
Xung quanh những vòng tròn cột đá đồng tâm là một đường hào sâu 6m, rộng khoảng 21m. Đường hào này được đắp thành tường. Bên trong hào là 56 cái hố tạo thành một vòng tròn. Các hố hiện nay đã bị đá vôi lấp đầy, bên trong còn lẫn tro cốt của con người.
Ở đây có hai trận địa đá nhỏ do các cột đá vuông to nhỏ tạo thành. Những cột đá này cao khoảng 7,8m, nặng khoảng 28 tấn. Trên các cột đá dựng đứng cũng có các xà đá nằm ngang. Bên trong vòm đá là 3 tháp đá, 5 nhóm cột đá được xếp thành hình móng ngựa, cũng được gọi là cổng vòm. Cột đá cao nhất ở đây nặng tới 50 tấn. Hình móng ngựa này nằm ở trung tâm trận đá khổng lồ. Miệng của hình móng ngựa đối diện với hướng Mặt trời mọc giữa mùa hè (khoảng tháng 5 âm lịch).Stonehenge được tạo nên bởi quần thể công trình với 82 đài tưởng niệm nhỏ, 30 khối đá, mỗi khối nặng khoảng 25 tấn và 5 tảng đá lớn với trọng lượng đạt tới 50 tấn.
Theo ý kiến các nhà khoa học, Stonehenge bắt đầu được xây dựng vào thế kỷ 19 trước Công nguyên và được hoàn tất vào vài trăm năm sau đó.
Ở các mỏ đá, người ta đã đục ra những khối đá lớn, sau đó lăn chúng hoặc chở theo đường sông để đưa đến nơi xây dựng. Tại đó các tảng đá được chôn xuống đất 1m.
Đá ở đây có 2 loại: những khối cứng chắc để tạo ra vòng ngoài của công trình và những khối đá mềm hơn lấy từ các vỉa than và quặng (do đó chúng được gọi là đá xanh), tạo ra vòng trong của Stonehenge. Các nhà khoa học cho biết những tảng đá xanh được lấy từ núi Prezeli, nằm cách Stonehenge khoảng 200 km, đủ để thấy người cổ xưa, khi chỉ có dây thừng và gậy, đã phải tốn bao nhiêu nỗ lực và sinh mạng để di chuyển chúng.
"Bản full" của Stonehenge qua phác thảo.
Khu vực này và các khu vực xung quanh đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1986.
Stonehenge– công trình bí ẩn nhất hành tinh.
Các thời kì phát triển
Stonehenge đã phát triển qua rất nhiều thời kì. Trước khi hoàn thành, tức là khoảng năm 8000 TCN, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy 5 lỗ trụ có từ thời kì đồ đá giữa (một cái có thể đã bị một chiếc cây che), được cho là vào khoảng năm 8000 TCN. Những cột trụ này được dựng nên quanh một cây thông có đường kính 0,75m được dựng lên và cuối cùng bị mục nát. 3 trong số các cột trụ được xếp theo phía đông-tây mà có thể là có ý nghĩa nghi lễ.
Mặt trời phía trên Stonehenge.
Stonehenge 1 – khoảng năm 3100 TCN
Bao gồm một ụ đất hình tròn và một rãnh rào xung quanh được làm từ cuối kỉ phấn trắng, có đường kính khoảng 110m, cùng một lối vào rộng theo hướng đông bắc và một cái nhỏ hơn ở phía nam. Nó nằm trên một bãi cỏ rộng và dốc.
Stonehenge 2 – khoảng năm 3000 TCN
Vào thời kì này, Stonehenge được coi là có chức năng như một nơi để hoả táng nơi được biết đến hoả táng sớm nhất trong các quần đảo ở Anh. Xương của những người chưa được hoả táng cũng được tìm thấy tại các rãnh bị lấp đầy. Những bằng chứng có được từ các đồ gốm từ cuối thời kì đồ đá đã được tìm thấy đều có sự liên quan với thời kì này.
Stonehenge 3 thời kì I – khoảng năm 2600 TCN
Các nhà khảo cổ học đã chỉ ra rằng vào khoảng năm 2600 TCN, các nhà xây dựng đã thích dùng gỗ hơn là đá và đào 2 mảng đồng tâm của lỗ ở trung tâm của khu vực. Các lỗ cắm đá chỉ có 1 phần được biết (vì thế bằng chứng hiện nay đôi khi được miêu tả như hình thành "hình lưỡi liềm"), tuy nhiên, họ có thể vẫn còn một vòng đôi. Các lỗ thể hiện 80 tảng đá đứng, chỉ 43 trong số chúng vẫn còn tới ngày nay.
Stonehenge 3 thời kì 2 – khoảng năm 2600 đến năm 2400 TCN
Một khối lượng lớn gồm 30 tảng đá sa thạch đã được đem đến đây. Những hòn đá được trang trí với những lỗ mộng và những chiếc mộng nối với nhau trước khi 30 hòn đá được dựng thẳng đứng với đường kính tổng cộng là 33m, với một vòng gồm 30 thanh dầm đá nằm trên đỉnh. Những chiếc dầm được lắp với nhau theo phương pháp gia công gỗ, những cái lưỡi và những cái rãnh được nối với nhau.
Mỗi khối đá đứng cao khoảng 4,1m, rộng 2,1m và nặng khoảng 25 tấn.
Hình ảnh Stonehenge được mô tả trong thế kỉ 17.
Stonehengenăm 1877.
Bản đồ Stonehenge năm 2004.
Bản đồ kiến trúc đá Stonehenge năm 2008.
Du khách đến thăm Stonehenge.
Ban đầu, khi Stonehenge mới xuất hiện, nó được liên kết với các ngôi mộ. Mike Parker Pearson, lãnh đạo của dự án Riverside Stonehenge, đã nói:
"Stonehenge là nơi chôn cất từ thời kì đầu của nó tới thiên đỉnh của nó vào khoảng giữa thiên niên kỉ thứ 3 trước công nguyên. Việc hoả táng bắt đầu từ thời kì khối sa thạch của Stonehenge chỉ là một trong nhiều giai đoạn này của việc sử dụng của tượng đài và chứng minh rằng nó vẫn còn nhiều tên miền của người chết.".
“Không nhiều người biết tới Stonehenge chính là bãi tham ma lớn nhất nước Anh lúc đó. Có thể vòng tròn đá xanh là nơi mọi người được hóa tảng trước khi tro cốt của họ được chôn cất tại Stonehenge.”
Bãi tha ma lớn nhất nước Anh.
Nhiều nhà học giả đã tin rằng Stonehenge chưa được xây dựng hoàn chỉnh. Một khi Stonehengehoàn thành sẽ như một tượng đài tráng lệ. Điều này không thể được chứng minh bởi một nửa số đá đã bị mất tích, và nhiều lỗ đặt đá chưa bao giờ được tim thấy.
Một công trình có quy mô lớn.
Các nhà khảo cổ Anh cũng phát hiện bản sao bằng gỗ của bãi đá cổ Stonehenge ngay chính tại công trình nổi tiếng này. Phát hiện trên được giới khảo cổ Anh coi là phát hiện thú vị nhất tại di tích Stonehenge trong 50 năm qua.
Mô phỏng vòng tròn gỗ - bản sao của Stonehenge.
Một rãnh sâu hình tròn bao quanh một vòng tròn nhỏ hơn - tạo nên từ những chiếc hố rộng khoảng 1m - đã được phát hiện tại Stonehenge. Các nhà khảo cổ tin rằng những chiếc hố này xưa kia là vị trí của các cột trụ bằng gỗ.
Vòng tròn mới - thuộc thời đồ đồng và đồ đá mới - được tìm thấy cách bãi đá Stonehenge chỉ 900m. Công trình này được cho là được xây dựng vào thời kỳ Stonehenge hoàn thành - khoảng 4.500 năm về trước.
Theo ý kiến các nhà khoa học, Stonehenge bắt đầu được xây dựng vào thế kỷ 19 trước Công nguyên và được hoàn tất vào vài trăm năm sau đó.
Ở các mỏ đá, người ta đã đục ra những khối đá lớn, sau đó lăn chúng hoặc chở theo đường sông để đưa đến nơi xây dựng. Tại đó các tảng đá được chôn xuống đất 1m.
Đá ở đây có 2 loại: những khối cứng chắc để tạo ra vòng ngoài của công trình và những khối đá mềm hơn lấy từ các vỉa than và quặng (do đó chúng được gọi là đá xanh), tạo ra vòng trong của Stonehenge. Các nhà khoa học cho biết những tảng đá xanh được lấy từ núi Prezeli, nằm cách Stonehenge khoảng 200 km, đủ để thấy người cổ xưa, khi chỉ có dây thừng và gậy, đã phải tốn bao nhiêu nỗ lực và sinh mạng để di chuyển chúng.
Khu vực này và các khu vực xung quanh đã được UNESCO công nhận là di sản thế giới vào năm 1986.
Stonehenge– công trình bí ẩn nhất hành tinh.
Các thời kì phát triển
Stonehenge đã phát triển qua rất nhiều thời kì. Trước khi hoàn thành, tức là khoảng năm 8000 TCN, các nhà khảo cổ học đã tìm thấy 5 lỗ trụ có từ thời kì đồ đá giữa (một cái có thể đã bị một chiếc cây che), được cho là vào khoảng năm 8000 TCN. Những cột trụ này được dựng nên quanh một cây thông có đường kính 0,75m được dựng lên và cuối cùng bị mục nát. 3 trong số các cột trụ được xếp theo phía đông-tây mà có thể là có ý nghĩa nghi lễ.
Mặt trời phía trên Stonehenge.
Stonehenge 1 – khoảng năm 3100 TCN
Bao gồm một ụ đất hình tròn và một rãnh rào xung quanh được làm từ cuối kỉ phấn trắng, có đường kính khoảng 110m, cùng một lối vào rộng theo hướng đông bắc và một cái nhỏ hơn ở phía nam. Nó nằm trên một bãi cỏ rộng và dốc.
Stonehenge 2 – khoảng năm 3000 TCN
Vào thời kì này, Stonehenge được coi là có chức năng như một nơi để hoả táng nơi được biết đến hoả táng sớm nhất trong các quần đảo ở Anh. Xương của những người chưa được hoả táng cũng được tìm thấy tại các rãnh bị lấp đầy. Những bằng chứng có được từ các đồ gốm từ cuối thời kì đồ đá đã được tìm thấy đều có sự liên quan với thời kì này.
Stonehenge 3 thời kì I – khoảng năm 2600 TCN
Các nhà khảo cổ học đã chỉ ra rằng vào khoảng năm 2600 TCN, các nhà xây dựng đã thích dùng gỗ hơn là đá và đào 2 mảng đồng tâm của lỗ ở trung tâm của khu vực. Các lỗ cắm đá chỉ có 1 phần được biết (vì thế bằng chứng hiện nay đôi khi được miêu tả như hình thành "hình lưỡi liềm"), tuy nhiên, họ có thể vẫn còn một vòng đôi. Các lỗ thể hiện 80 tảng đá đứng, chỉ 43 trong số chúng vẫn còn tới ngày nay.
Stonehenge 3 thời kì 2 – khoảng năm 2600 đến năm 2400 TCN
Một khối lượng lớn gồm 30 tảng đá sa thạch đã được đem đến đây. Những hòn đá được trang trí với những lỗ mộng và những chiếc mộng nối với nhau trước khi 30 hòn đá được dựng thẳng đứng với đường kính tổng cộng là 33m, với một vòng gồm 30 thanh dầm đá nằm trên đỉnh. Những chiếc dầm được lắp với nhau theo phương pháp gia công gỗ, những cái lưỡi và những cái rãnh được nối với nhau.
Mỗi khối đá đứng cao khoảng 4,1m, rộng 2,1m và nặng khoảng 25 tấn.
Hình ảnh Stonehenge được mô tả trong thế kỉ 17.
Stonehengenăm 1877.
Bản đồ Stonehenge năm 2004.
Bản đồ kiến trúc đá Stonehenge năm 2008.
Du khách đến thăm Stonehenge.
Ban đầu, khi Stonehenge mới xuất hiện, nó được liên kết với các ngôi mộ. Mike Parker Pearson, lãnh đạo của dự án Riverside Stonehenge, đã nói:
"Stonehenge là nơi chôn cất từ thời kì đầu của nó tới thiên đỉnh của nó vào khoảng giữa thiên niên kỉ thứ 3 trước công nguyên. Việc hoả táng bắt đầu từ thời kì khối sa thạch của Stonehenge chỉ là một trong nhiều giai đoạn này của việc sử dụng của tượng đài và chứng minh rằng nó vẫn còn nhiều tên miền của người chết.".
“Không nhiều người biết tới Stonehenge chính là bãi tham ma lớn nhất nước Anh lúc đó. Có thể vòng tròn đá xanh là nơi mọi người được hóa tảng trước khi tro cốt của họ được chôn cất tại Stonehenge.”
Bãi tha ma lớn nhất nước Anh.
Nhiều nhà học giả đã tin rằng Stonehenge chưa được xây dựng hoàn chỉnh. Một khi Stonehengehoàn thành sẽ như một tượng đài tráng lệ. Điều này không thể được chứng minh bởi một nửa số đá đã bị mất tích, và nhiều lỗ đặt đá chưa bao giờ được tim thấy.
Một công trình có quy mô lớn.
Các nhà khảo cổ Anh cũng phát hiện bản sao bằng gỗ của bãi đá cổ Stonehenge ngay chính tại công trình nổi tiếng này. Phát hiện trên được giới khảo cổ Anh coi là phát hiện thú vị nhất tại di tích Stonehenge trong 50 năm qua.
Mô phỏng vòng tròn gỗ - bản sao của Stonehenge.
Một rãnh sâu hình tròn bao quanh một vòng tròn nhỏ hơn - tạo nên từ những chiếc hố rộng khoảng 1m - đã được phát hiện tại Stonehenge. Các nhà khảo cổ tin rằng những chiếc hố này xưa kia là vị trí của các cột trụ bằng gỗ.
Vòng tròn mới - thuộc thời đồ đồng và đồ đá mới - được tìm thấy cách bãi đá Stonehenge chỉ 900m. Công trình này được cho là được xây dựng vào thời kỳ Stonehenge hoàn thành - khoảng 4.500 năm về trước.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét